Loading...
ÿïßh b;sydifha m%:u fÄojdplh
,xldj hg;a lr.;a bx.%Sis md,lhska wdrïNfha isgu m%uqL;ajh ÿkafka jeú,s wd¾Òl C%uhlgh' l=re÷ tkaid,a" lrdnq keá jeks foaYSh fnda. j,ska iEySulg m;a fkdjQ Tjqyq fldams" fldfldajd" f;a" rn¾ wd¾:slhla f.dv kexùug iu;a jQy' lghq;= l<y'uqvqìï mk; yd .sks wúfha Yla;sfhka foaYSh bvï fld,a,ld.ksñka j;= wd¾:slhla ;yjqrelr j;= md,khg ish foaYfhka iqÿ md,ljre f.kajd .;ay'
ud¾. yd .ukd .uk myiqlï b;d wju ksid j;= ksIamdok m%jdykh ukao.dó úh' f.dka lr;a; yd wYaj fldaÉÑ u.ska m%jdykh lsÍfuka isÿfjk m%udoh" w,dNh j;= md,l iqoafoda md,lhkag fmkajd ÿkay' tys m%;sM,hla f,i ÿïßh fiajdjl fhda.H;djh jgyd .;a iqÿ wdKavqj ta i|yd msUqre m;a ilia l<y'
1864 jif¾§ fld<U isg wfòmqiai olajd ÿïßh ud¾.hla b¢lsÍu wdrïN lrk ,§'
tu b¢lsÍï lghq;= NdrjQfha ì%;dkH iud.ulgh' toji isÿjQ m%Odku ixj¾Ok C%shdj,sh f,i ÿïßh ud¾.h bÈlsÍu ie,fla' tfukau ,lajeis ck;djg o fuh w¨;au w;aoelSuls' ixj¾Ok fhdackd C%uh C%shd;aul fj;a§ uyd fÄojdplhlao isÿúh' ta ,xldfõ m%:u ÿïßh wk;=rhs' fuu fÄojdplhg uQ,sl fya;=j jQfha fkdie,ls,su;a njh'
lïlrejka 36 fofkl= bx.%Sis cd;sl jev uQ,sl jQ fcd¾Ê bx.%ï iu. ÿïßh vlal= .e,a 16 ye,l .s,S w;=reoyka úh' nrm;< ;=jd, ,nd fofokl= muKla Èú .,jd .;ay' miqj vlal= folla wdmiq f.dvg .kakd ,§' vlal= 14 la yd tys ke.S .uka l< 37 fokd kej; fidhd .ekSug fkdyels jk f,i j.=re ìfï .s,S uv w.dOh iuQy ñksj<la njg m;aúh'
fï ÿïßh wk;=r isÿjQfha fld<U isg ls'ó' 11 la ÿßka msysá f.dx.sf;dg m%foaYfha§h' wo tfåruq,a, ÿïßh kej;=ï fmdf<a isg rd.u foig yuqfjk m<uq hlv md,u b¢lr we;s m%foaYh wdY%S;jh'
jir 149 lg fmr isÿjQ m%:u ÿïßh wk;=f¾ f;dr;=re fidhd wms tu m%foaYhg .uka lf<uq'
yqKqmsáh miq lrñka tk ÿïßh uÛ uq;=rdcfj, iSud udhsfuka bÈjqj;a" tfåruq,a, miq lrk úg ÿïßh u. fomiu we;af;a uq;=rdc fj,h' ^fydrfm olajd& f.dx.sf;dg m%foaYh fkdfmdfydjk ye,ah'
uq;=rdc fj< yryd ÿïßh uÛ bÈlsÍug wä wg" kjh m<,g yd wä y;rla fyda myla Wig fõ,a,la ilia l< hq;= úh' tfåruq,a, olajd ÿïßh u. b¢ù ;sfí' t;eka isg mia mqrjk ìfï vlal= j,g yd txðug .uka l< yels whqßka ;djld,slj mS,s oud fmd<j ilia lr ;sìKs'
tfåruq,a, ÿïßh fmd< wi< ;%Sfrdao ßh .df,a ví,sõ'tia' fma%uisß ßheÿre uy;d mjikafka ”wfma jeäysáhka f.ka oek.;a mßÈ f¾,a mdr bÈlrkak wjYH mia lmd f.k we;af;a mrK lkao yd fjä lkao m%foaYfhka njhs'
ta mia vlal=j,ska ;uhs f¾,amdr bÈlrk ;ekg f.keú;a oukafk' fï uq;=rdc fj, j.=re ìuhs' f.dx.sf;dg m%foaYfha§ j.=re ìï ueÈka ;uhs f¾,a mdr b¢fjkafk' ta yßhg lshkafka nïnq ye, lsh,hs' wä 40 l 50 l WK .yla jqK;a ta j.=f¾ .s,ajkak mq¿jka lu ksihs nïnq ye, ku jeá, ;sfhkafk'
fï m%foaYfhka .,d .sh uyd wdr we< ol=Kg yrjd iqoafod Wkag myiq ;eklska úYd, hlv fndalal=jla b¢lr ;uhs nïnq ye, Wäka f¾,amdr yokak .;af;a'
yef,a ;ru iqoafod ksishdldrj oekf.k ysáfha ke;s¨' wo jf.a ;dlaIKh;a ;sì,d keye' f¾,a mdrla b¢lsÍu m%foaYhg w¨;a fohla' ta jf.au mqÿu jevla' fï ksid wjg .ïj,ska mjd ish .Kka fikÛ weú;a ;sfhkjd n,kak' j.=f¾ kshu ;;a;ajh ms<sn|j iqoaokag Wmfoia fokak .sys,a,;a ke;af;a wfma ñksiqkaf.a Wmfoia ms<s.kafka ke;s ksid¨'
fmdf<djg iïnkaO bÈlsÍula ksid nysrj mQcdjla fyda wod< hd;= l¾u fkd;eîu ms<sn|j wfma me/qkakka mqÿu fj,d ;sfhkjd' fï ksid ñksiaiq lshd ;sfhkjd fïl yßhk jevla fkdfõ" úm;a;shla lsh,' ta jf.au isÿjqfKa wyi fmd<j kqyq,k uyd úm;la' fÄojdplhla'
wk;=r isÿjQfha 1865 ckjdß 14 fikiqrdod Èkfha§h' fõ,dj oyj,a 12 g muK we;' mia wÈk vlal= mia wÈñka fhdað; ÿïßh uÛ mqrjd ilia lrñka isá fudfyd;ls'
ud¾.fha jev lrk fiajlhkag jegqma f.ùug meñKs isrd ud¿ khsÿ keu;s ,smslrejd ;uka meñKs vlal=j fkdie,ls,su;a f,i ÿïßh uf.a kj;d ;sî we;' vlal= iïnkaO lr.;a ÿïßh txðu fld<U foig uqyqK,d vlal= .e,a 16 yd kshdul ueÈßh rd.u foig isákfia ;djld,slj oeuQ ms,s u; msgqmig Odjkh úh'
oeä wõrYañh yd ;o ¥ú,a, ksid msámi kj;d ;snQ isrd ud¿ khsÿf.a vlal=j ßheÿrdg fmkqfKa ke;' ÿïßh kshdul ÿka ix{dj o ßheÿrdg fkdfmkqKs" fkdweisKs' ta ;rugu ¥ú,a, wjg jid f.k ;sìK'
msgqmig Odjkh l< ÿïßh khsÿf.a vlal=fõ .egqKs' bj;g úisjqK kshdulg nrm;< ;=jd, isÿúh' fï .eàu ksid txðfï wuqKd ;snQ .e,a 16 mSs,smek ta fõ.fhkau nïnq ye,g fmr<S .s,S fkdfmkS .sfhah' fldka;%d;alref.a ksfhdað;hd o ye,g weo jegqKs'
uyr m%dfoaYSh iNdfõ ysgmq uka;%S ü' o tia' chisxy uy;d i|yka lf<a mS,s ;djld,slj fmd<jg ysrlr ta u;ska Odjkh jQ ksid wk;=r Nhdkl jQ njhs' wfma iSh, kï lshd ;snqfK lsisÿ pdß;% jdß;%hla fkdl, ksid NQñhg wêm;s foú foaj;dfjda fldam jqKd lsh,hs' fcda¾Ê bka.%ï fmdauka tlla fiajlhska 36 la b|, ;sfhkjd' lsisu flfkl=g mek .kak ,eî keye' tf.dv ñksiaiq ish .Kkla n,d isá;a § ldf.a;a ú,dm ueo fiajlfhdhs" .e,a 16 hs nïnq yef,a .s,s, .syska' lsisu fohla lrlshd .kak yelsfj,d keye' ysiajQ ;ek msfrkak uv ;Ügq .,df.k weú;a j.=r iu;,d fjkaku jeiS .syska'
lïlrejka 36 fofkl= bx.%Sis cd;sl jev uQ,sl jQ fcd¾Ê bx.%ï iu. ÿïßh vlal= .e,a 16 ye,l .s,S w;=reoyka úh' nrm;< ;=jd, ,nd fofokl= muKla Èú .,jd .;ay' miqj vlal= folla wdmiq f.dvg .kakd ,§' vlal= 14 la yd tys ke.S .uka l< 37 fokd kej; fidhd .ekSug fkdyels jk f,i j.=re ìfï .s,S uv w.dOh iuQy ñksj<la njg m;aúh'
fï ÿïßh wk;=r isÿjQfha fld<U isg ls'ó' 11 la ÿßka msysá f.dx.sf;dg m%foaYfha§h' wo tfåruq,a, ÿïßh kej;=ï fmdf<a isg rd.u foig yuqfjk m<uq hlv md,u b¢lr we;s m%foaYh wdY%S;jh'
jir 149 lg fmr isÿjQ m%:u ÿïßh wk;=f¾ f;dr;=re fidhd wms tu m%foaYhg .uka lf<uq'
yqKqmsáh miq lrñka tk ÿïßh uÛ uq;=rdcfj, iSud udhsfuka bÈjqj;a" tfåruq,a, miq lrk úg ÿïßh u. fomiu we;af;a uq;=rdc fj,h' ^fydrfm olajd& f.dx.sf;dg m%foaYh fkdfmdfydjk ye,ah'
uq;=rdc fj< yryd ÿïßh uÛ bÈlsÍug wä wg" kjh m<,g yd wä y;rla fyda myla Wig fõ,a,la ilia l< hq;= úh' tfåruq,a, olajd ÿïßh u. b¢ù ;sfí' t;eka isg mia mqrjk ìfï vlal= j,g yd txðug .uka l< yels whqßka ;djld,slj mS,s oud fmd<j ilia lr ;sìKs'
tfåruq,a, ÿïßh fmd< wi< ;%Sfrdao ßh .df,a ví,sõ'tia' fma%uisß ßheÿre uy;d mjikafka ”wfma jeäysáhka f.ka oek.;a mßÈ f¾,a mdr bÈlrkak wjYH mia lmd f.k we;af;a mrK lkao yd fjä lkao m%foaYfhka njhs'
ta mia vlal=j,ska ;uhs f¾,amdr bÈlrk ;ekg f.keú;a oukafk' fï uq;=rdc fj, j.=re ìuhs' f.dx.sf;dg m%foaYfha§ j.=re ìï ueÈka ;uhs f¾,a mdr b¢fjkafk' ta yßhg lshkafka nïnq ye, lsh,hs' wä 40 l 50 l WK .yla jqK;a ta j.=f¾ .s,ajkak mq¿jka lu ksihs nïnq ye, ku jeá, ;sfhkafk'
fï m%foaYfhka .,d .sh uyd wdr we< ol=Kg yrjd iqoafod Wkag myiq ;eklska úYd, hlv fndalal=jla b¢lr ;uhs nïnq ye, Wäka f¾,amdr yokak .;af;a'
yef,a ;ru iqoafod ksishdldrj oekf.k ysáfha ke;s¨' wo jf.a ;dlaIKh;a ;sì,d keye' f¾,a mdrla b¢lsÍu m%foaYhg w¨;a fohla' ta jf.au mqÿu jevla' fï ksid wjg .ïj,ska mjd ish .Kka fikÛ weú;a ;sfhkjd n,kak' j.=f¾ kshu ;;a;ajh ms<sn|j iqoaokag Wmfoia fokak .sys,a,;a ke;af;a wfma ñksiqkaf.a Wmfoia ms<s.kafka ke;s ksid¨'
fmdf<djg iïnkaO bÈlsÍula ksid nysrj mQcdjla fyda wod< hd;= l¾u fkd;eîu ms<sn|j wfma me/qkakka mqÿu fj,d ;sfhkjd' fï ksid ñksiaiq lshd ;sfhkjd fïl yßhk jevla fkdfõ" úm;a;shla lsh,' ta jf.au isÿjqfKa wyi fmd<j kqyq,k uyd úm;la' fÄojdplhla'
wk;=r isÿjQfha 1865 ckjdß 14 fikiqrdod Èkfha§h' fõ,dj oyj,a 12 g muK we;' mia wÈk vlal= mia wÈñka fhdað; ÿïßh uÛ mqrjd ilia lrñka isá fudfyd;ls'
ud¾.fha jev lrk fiajlhkag jegqma f.ùug meñKs isrd ud¿ khsÿ keu;s ,smslrejd ;uka meñKs vlal=j fkdie,ls,su;a f,i ÿïßh uf.a kj;d ;sî we;' vlal= iïnkaO lr.;a ÿïßh txðu fld<U foig uqyqK,d vlal= .e,a 16 yd kshdul ueÈßh rd.u foig isákfia ;djld,slj oeuQ ms,s u; msgqmig Odjkh úh'
oeä wõrYañh yd ;o ¥ú,a, ksid msámi kj;d ;snQ isrd ud¿ khsÿf.a vlal=j ßheÿrdg fmkqfKa ke;' ÿïßh kshdul ÿka ix{dj o ßheÿrdg fkdfmkqKs" fkdweisKs' ta ;rugu ¥ú,a, wjg jid f.k ;sìK'
msgqmig Odjkh l< ÿïßh khsÿf.a vlal=fõ .egqKs' bj;g úisjqK kshdulg nrm;< ;=jd, isÿúh' fï .eàu ksid txðfï wuqKd ;snQ .e,a 16 mSs,smek ta fõ.fhkau nïnq ye,g fmr<S .s,S fkdfmkS .sfhah' fldka;%d;alref.a ksfhdað;hd o ye,g weo jegqKs'
uyr m%dfoaYSh iNdfõ ysgmq uka;%S ü' o tia' chisxy uy;d i|yka lf<a mS,s ;djld,slj fmd<jg ysrlr ta u;ska Odjkh jQ ksid wk;=r Nhdkl jQ njhs' wfma iSh, kï lshd ;snqfK lsisÿ pdß;% jdß;%hla fkdl, ksid NQñhg wêm;s foú foaj;dfjda fldam jqKd lsh,hs' fcda¾Ê bka.%ï fmdauka tlla fiajlhska 36 la b|, ;sfhkjd' lsisu flfkl=g mek .kak ,eî keye' tf.dv ñksiaiq ish .Kkla n,d isá;a § ldf.a;a ú,dm ueo fiajlfhdhs" .e,a 16 hs nïnq yef,a .s,s, .syska' lsisu fohla lrlshd .kak yelsfj,d keye' ysiajQ ;ek msfrkak uv ;Ügq .,df.k weú;a j.=r iu;,d fjkaku jeiS .syska'
wk;=rg uQ,sl jQ wmßlaIdldÍ f,i vlal=j keje;ajQ" isrd ud¿ khsÿ keu;s jegqma ,smslre wd.sh w;la fidhd .ekSug fkdyels úh' miqj meñKs bÈlsÍï iud.u j.=f¾ .s,S ;snQ vlal= .e,a folla f.dv .kakd ,§' jir 149 lg fmr m%:u ÿïßh wk;=r isÿ jQfha ta whqßks' lsis l,l;a fkdÿgq" fkdweiQ fujka wk;=rl wdkafoda,kh wjg m%foaY mqrd Bhl fõ.fhka me;sßKs' ck ikaksmd;hla .,d wdj;a Tjqkag oel .ekSug yelsjQfha lsisjla fkdisÿ jqjla fuka ksi,j ;snQ nïnq yef,a uv f.dfydrej muKs'
fofjkqj meñKs b¢lsÍï iud.u ufå .s,S w;=reoyka jQ lsysm fofkl=f.a isrere lsysmhla f.dv.ekSug iu;a jQy' wod< urK mÍlaIKh tu ia:dkfha§u meje;aúKs' urK mÍlaIKh i|yd meñKs ks,Odßkag meñK isá ck;dj md,kh lr .ekSug fkdyels úh' ta Tjqka oeä f,i fldamj isá neúks'
ü' o weia' chisxy uy;d ) urK mÍlaIKh lrkak bv ÿkafk ke;s¨' iqoaokag;a yl=¿f.k m,hõ' f;dfma ñksj<;a fu;ku ydrkjd lshd lE .eiqj¨' ck;djg tfyu flaka;s .syska we;af; f*dauka iqoaod yefrkak ñh.sh wfkla fiajlhska isxy," fou<" fldÉÑ wh ùu ksihs' jeäfokd isxy,hska' l,n,h ixis|jkak ue@á fin¿ka mjd f.kakqjd lsh,hs wfma iSh, lsh, ;sfhkafk'
fu;ek l,n,h ms<sn|j oek.;a rd.u ñf.,a uqÈhkafia lshk m%NQjrfhla fu;kg meñK fikÛ yiqrejd ÿka nj;a lshefjkjd' urK mÍlaIKh mj;ajd ;sfhkafka bka miqjhs' ta l, fiajdjg iqÿ md,lhska rd.u ñf.,a uqÈhkafiag rd.ï m;a;=fõ uqykaÈrï ;k;=r ,nd ÿka nj;a lshefjkjd'
,xldfõ ÿïßh .uk keu;s lú fmdf;a ta ÿlauqiq mqj; fufia i|yka úh'
lv fkdj fikÛ fhdojd fuu. fkl f,i
jev m< lf<a fm< .,md ßh fuf,i
bv fkdj fikÛ mqrjd ojil iji
iev k< fõ.fhka ÿjñka fkdmiq nEi
tlal=vq ßfhls iems ;snQ fuu. ;o fldg
tlaúg fmr<s .eUqf¾ ksï ke;s ye,g
fklareÿ ìh urK meñKk ok le,g
ÿla ueo .sfhuq oel isysù f.dx.sf;dg
b;sydih j¾;udkhg f.k tau i|yd ÿïßh .ukd .uk wêldÍ wd¾'ta't,a' r;akdhl uy;dj uqK .eisKs' ta uy;d úiska wm" m%Odk mßmd,k ks,OdÍ ^ld¾ñl& tka'f–'ví,sõ'jhs' kdkdhlaldr uy;dg fhduq lrk ,§'
ÿïßh u. bÈlr;a § isÿ jQ fÄojdplh yd miq wjia:djka udOH u.ska fyda u;=lrkak ´kE isÿùula f,i ms<s.kakd nj mejiQ kdkdhlaldr uy;d i|yka lf<a fomd¾;fïka;=fõ úúO W;aij yd ieureïj, § ñh.sh wh isysm;a lrk njhs' th m%udKj;a ke;s nj;a ms<s .kakjd'
wk;=r isÿjQ ud¾.h fiajd imhkak muKla bÈ l< ud¾.hlao" tfia ke;skï mj;sk ud¾.huo lshd .eg¿jla ;sfhkjd' tfåruq,a,)fydrfma w;rjQ isÿùula ksid tu ÿïßh kej;=ï fofmd<ska tll wk;=f¾ ixfla;hla fyda wk;=r isÿjQ ;ek isysjgkhla fyda b¢ lsÍfï yelshdj ms<sn|j fidhd n,k nj;a mejeiSh'
,xld§mh weiqßks
fofjkqj meñKs b¢lsÍï iud.u ufå .s,S w;=reoyka jQ lsysm fofkl=f.a isrere lsysmhla f.dv.ekSug iu;a jQy' wod< urK mÍlaIKh tu ia:dkfha§u meje;aúKs' urK mÍlaIKh i|yd meñKs ks,Odßkag meñK isá ck;dj md,kh lr .ekSug fkdyels úh' ta Tjqka oeä f,i fldamj isá neúks'
ü' o weia' chisxy uy;d ) urK mÍlaIKh lrkak bv ÿkafk ke;s¨' iqoaokag;a yl=¿f.k m,hõ' f;dfma ñksj<;a fu;ku ydrkjd lshd lE .eiqj¨' ck;djg tfyu flaka;s .syska we;af; f*dauka iqoaod yefrkak ñh.sh wfkla fiajlhska isxy," fou<" fldÉÑ wh ùu ksihs' jeäfokd isxy,hska' l,n,h ixis|jkak ue@á fin¿ka mjd f.kakqjd lsh,hs wfma iSh, lsh, ;sfhkafk'
fu;ek l,n,h ms<sn|j oek.;a rd.u ñf.,a uqÈhkafia lshk m%NQjrfhla fu;kg meñK fikÛ yiqrejd ÿka nj;a lshefjkjd' urK mÍlaIKh mj;ajd ;sfhkafka bka miqjhs' ta l, fiajdjg iqÿ md,lhska rd.u ñf.,a uqÈhkafiag rd.ï m;a;=fõ uqykaÈrï ;k;=r ,nd ÿka nj;a lshefjkjd'
,xldfõ ÿïßh .uk keu;s lú fmdf;a ta ÿlauqiq mqj; fufia i|yka úh'
lv fkdj fikÛ fhdojd fuu. fkl f,i
jev m< lf<a fm< .,md ßh fuf,i
bv fkdj fikÛ mqrjd ojil iji
iev k< fõ.fhka ÿjñka fkdmiq nEi
tlal=vq ßfhls iems ;snQ fuu. ;o fldg
tlaúg fmr<s .eUqf¾ ksï ke;s ye,g
fklareÿ ìh urK meñKk ok le,g
ÿla ueo .sfhuq oel isysù f.dx.sf;dg
b;sydih j¾;udkhg f.k tau i|yd ÿïßh .ukd .uk wêldÍ wd¾'ta't,a' r;akdhl uy;dj uqK .eisKs' ta uy;d úiska wm" m%Odk mßmd,k ks,OdÍ ^ld¾ñl& tka'f–'ví,sõ'jhs' kdkdhlaldr uy;dg fhduq lrk ,§'
ÿïßh u. bÈlr;a § isÿ jQ fÄojdplh yd miq wjia:djka udOH u.ska fyda u;=lrkak ´kE isÿùula f,i ms<s.kakd nj mejiQ kdkdhlaldr uy;d i|yka lf<a fomd¾;fïka;=fõ úúO W;aij yd ieureïj, § ñh.sh wh isysm;a lrk njhs' th m%udKj;a ke;s nj;a ms<s .kakjd'
wk;=r isÿjQ ud¾.h fiajd imhkak muKla bÈ l< ud¾.hlao" tfia ke;skï mj;sk ud¾.huo lshd .eg¿jla ;sfhkjd' tfåruq,a,)fydrfma w;rjQ isÿùula ksid tu ÿïßh kej;=ï fofmd<ska tll wk;=f¾ ixfla;hla fyda wk;=r isÿjQ ;ek isysjgkhla fyda b¢ lsÍfï yelshdj ms<sn|j fidhd n,k nj;a mejeiSh'
,xld§mh weiqßks
Loading...
Post a Comment